Giáo sư VŨ KHIÊU (1916 – 2021)

1. TIỂU SỬ

Giáo sư Vũ Khiêu tên khai sinh là Đặng Vũ Khiêu, sinh ngày 19 tháng 09 năm 1916 tại làng Hành Thiện, xã Xuân Hồng, huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định. Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam. Hội viên sáng lập Hội nhà văn Việt Nam năm 1957. Ông mất ngày 30 tháng 09 năm 2021 tại Hà Nội.

2. QUÁ TRÌNH CÔNG TÁC

Ông tốt nghiệp tú tài trường Bonnal xưa, nay là Trường Trung học phổ thông Ngô Quyền, Hải Phòng. Trong kháng chiến chống Pháp, ông được điều động làm công tác tuyên huấn, Giám đốc Sở Văn hóa ở Khu 10, Khu Việt Bắc, Tây Bắc. Ông đã tập hợp, cùng làm việc với một số văn nghệ sỹ, trí thức có tên tuổi như: Tô Ngọc Vân, Nguyễn Xuân Khoát, Thế Lữ, Thanh Tịnh, Đoàn Phú Tứ, Bùi Công Kỳ, Vũ Hoàng Địch, Trần Dần… Trực tiếp có mặt tại tiền tuyến từ chiến dịch Biên giới năm 1950 đến chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954.

Sau năm 1954, ông chuyển dần từ công tác tuyên huấn sang làm công tác nghiên cứu. Ông sang Bắc Kinh học trường Đảng cao cấp năm 1954. Năm 1956, về Việt Nam, ông giữ chức Phó Tổng Giám đốc Thông tấn xã Việt Nam. Thời gian này ông cũng tham gia giảng dạy triết học và lý luận khoa học xã hội cho các trường Đảng và các trường đại học. Năm 1959, ông làm Thư ký khoa học xã hội của Ủy ban Khoa học Việt Nam, ông tổ chức bộ phận Mỹ học đầu tiên ở Việt Nam rồi sang Hungary học, về dạy Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Sau đó được bổ nhiệm Viện trưởng đầu tiên của Viện Xã hội học, Phó chủ nhiệm Ủy ban Khoa học Xã hội Việt Nam.

3. TÁC PHẨM:

Hương trầm (phú, 1946).

Du Nguyệt điện (kịch thơ, 1946).

– Chuyên luận nghiên cứu: Đẹp (1963).

Cách mạng và nghệ thuật (1976).

Cao Bá Quát (1976).

Ngô Thì Nhậm (1976).

Nguyễn Trãi (1980).

Nguyễn Đình Chiểu – Ngôi sao sáng của người trí thức Việt Nam (1980).

Con người mới Việt Nam và sứ mệnh vinh quang của Văn nghệ (1986).

Văn hiến Việt Nam (3 tập, 1996).

Hồ Chí Minh (2010, 2014).

– Dịch: Rừng thẳm tuyết dày (tiểu thuyết của Khúc Ba, Trung Quốc, 6 tập).

4. GIẢI THƯỞNG:

– Giải thưởng Hồ Chí Minh đợt I, năm 1996.

– Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới năm 2000.