1. TIỂU SỬ
Nhà văn Vũ Ngọc Phan sinh ngày 8 tháng 9 năm 1902, tại Hà Nội. Quê quán: Làng Đông Cảo, xã Đông Cứu, huyện Gia Lương, Bắc Ninh. Dân tộc: Kinh. Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam từ 1957. Mất ngày 14 tháng 6 năm 1987 tại Hà Nội.
2. QUÁ TRÌNH CÔNG TÁC
Trước Cách mạng Tháng Tám: đi dạy học tư, viết báo, viết và dịch sách. Từ năm 1929 đến năm 1945, tham gia Tổng khởi nghĩa Tháng 8 năm 1945, làm Chủ tịch Uỷ ban Văn hóa Bắc Bộ. Sau Cách mạng Tháng 8 năm 1945: cộng tác với tạp chí Tiên phong của Hội Văn hóa cứu quốc, Ủy viên Ủy ban Vận động Hội nghị Văn hóa toàn quốc. Tháng 11 năm 1946, là Ủy viên thường trực đoàn Văn hóa kháng chiến Liên khu IV. Từ năm 1947 đến năm 1951), Ủy viên Ban nghiên cứu Văn-Sử-Địa từ năm 1951 đến năm 1953. Sau hòa bình năm 1954, tiếp tục công tác tại Ban Văn – Sử – Địa. Từ năm 1959, về công tác tại Viện nghiên cứu Văn học, đồng thời tham gia các công tác Ủy viên Ban Chấp hành Ủy ban Trung ương Liên hiệp Văn học nghệ thuật Việt Nam, Tổng thư ký, Phó Chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam.
III.TÁC PHẨM
Ký sự, nghiên cứu:
– Trên đường nghệ thuật (tiểu luận, 1940-1943).
– Nhìn sang láng giềng (bút ký, 1941).
– Tiễu nhiên Mịcơ (phóng tác theo tác phẩm Trixtang và Izơn, 1943 – 1953).
– Thi sĩ Trung Nam (thi thoại, 1942).
– Nhà văn hiện đại (4 tập).
– Con đường mới của thanh niên (nghiên cứu xã hội, giáo dục, 1944).
– Chuyện Hà Nội (bút ký, 1944).
– Tạp bút (bút ký, 1945).
– Những trận đánh Pháp (ký sự lịch sử, 1946).
– Nguồn sống của muôn loài (biên soạn, 1946).
– Truyện cổ tích Việt Nam (sưu tầm, tuyển chọn, 1955), tái bản lần thứ 3 và đổi tên thành Truyện cổ Việt Nam (1956).
– Tục ngữ và dân ca Việt Nam (sưu tầm, tuyển chọn, 1956, 1957, 1958, 1961, 1962, 1963, 1978, 1992).
– Truyện cổ dân gian Việt Nam (4 quyển, sưu tập, tuyển chọn, giới thiệu, 1963 và 1964), tái bản lần thứ 2 và đổi tên Truyện cổ dân gian của các dân tộc Việt Nam (1967, 1975).
– Quả bầu kỳ lạ (tập truyện sưu tầm, tuyển giới thiệu, 1965).
– Tấm Cám (tập truyện, sưu tầm, tuyển, giới thiệu, 1966).
– Ca dao chống Mỹ (sưu tầm, tuyển chọn, 1968).
– Qua những trang văn (phê bình, tiểu luận, 1976).
– Những năm tháng ấy (hồi ký, 1987).
Dịch:
– Lâu đài họ Hạ (dịch tiểu thuyết của E.T.A. Hoffmann).
– Chọn bạn tình (dịch tiểu thuyết của E.T.A. Hoffmann).
– Châu đảo (dịch tiểu thuyết của Robert Louis Stevenson).
– An-na Kha-lệ-ninh (dịch tiểu thuyết Anna Karenina của Lev Tolstoy).
– Y-vân-hoa (dịch tiểu thuyết Ivanhoe của Walter Scott).
– Tiểu nhiên và Mị Cơ (dịch tiểu thuyết Tristan và Iseut theo phóng tác của Joseph Bédier).
– Mưu đàn bà (phóng tác truyện Ả rập theo bản dịch của Mac-rus).
– Tấm gương nhỏ (dịch truyện dân gian Nhật Bản và Ả Rập).
– Người Xô viết chúng tôi (dịch tác phẩm của Boris Polevoy).
- GIẢI THƯỞNG
– Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật đợt I năm 1996.