Giáo sư ĐẶNG THAI MAI (1902-1984)

Giáo sư Đặng Thai Mai

    1. TIỂU SỬ

Giáo sư Đặng Thai Mai. Sinh ngày 25 tháng 12 năm 1902.  làng Lương Điền (nay là Thanh Xuân), huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An. Đảng viên Đảng CSVN. Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam từ 1957. Mất ngày 25 tháng 9 năm 1984 tại Hà Nội.

       2. QUÁ TRÌNH CÔNG TÁC

Ông xuất thân trong gia đình có truyền thống khoa bảng và giàu lòng yêu nước. Từ năm 1915: Học trường tiểu học Pháp – Việt rồi trường Cao đẳng tiểu học Vinh. Năm 1925: học trường Cao Đẳng Sư phạm Đông Dương ở Hà Nội và năm 1928, là giáo sư trường Quốc học Huế. Năm 1932 ra Hà Nội sống và dạy học tư. Là một trong những người thành lập trường tư thục Thăng Long. Thời kỳ Mặt trận Dân chủ, tham gia phong trào Mặt trận Bình dân, viết và biên tập các báo tiếng Việt và tiếng Pháp của Đảng Cộng sản Đông Dương (Le Travail En avank, Notre Voix, Tin Tức), là một trong những người sáng lập Hội truyền bá chữ Quốc Ngữ. Từ sau Cách mạng Tháng Tám lần lượt đảm nhiệm trọng trách: Đại biểu Quốc hội các khoá: I, II, III, IV, V. Ủy viên Ban dự thảo Hiến pháp nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà, Bộ trưởng Bộ Giáo dục (1945-1949), Giáo sư trường Đại học Văn khoa Liên khu IV (1948-1951), Giám đốc trường Dự bị Đại học và Sư phạm cao cấp Liên khu IV (1952). Sau hoà bình (1954) vừa đảm nhiệm các chức vụ trong ngành giáo dục: Chủ nhiệm khoa Ngữ văn Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội (1956-1957), Hiệu trưởng kiêm chủ nhiệm khoa Ngữ văn Trường Đại học Sư phạm Hà Nội (1956-1959), vừa tham gia Đoàn chủ tịch Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật Việt Nam (1957-1984). Từ 1959, làm Viện trưởng Viện Văn học và chủ nhiệm tạp chí Nghiên cứu văn học của Viện (cho đến 1977).

 3. TÁC PHẨM

Nghiên cứu:

Văn học khái luận (1944)

Lỗ Tấn (1944)

Tạp văn trong văn học Trung Quốc ngày nay (1945)

Triết học phổ thông (1949)

Chủ nghĩa nhân văn dưới thời kỳ văn hoá phục hưng (1949)

Văn thơ Phan Bội Châu (1958)

Văn thơ Cách mạng Việt Nam đầu thế kỷ XX (1961)

Trên đường học tập và nghiên cứu (3 tập, 1959, 1969, 1970).

Bình giảng:

Giảng văn Chinh phụ ngâm (chú giải, bình giảng, 1950, 1992)

Biên khảo:

Lược sử văn học hiện đại Trung Quốc (biên khảo, tập I, 1958)

Tác phẩm:

Đặng Thai Mai tác phẩm (2 tập, 1978-1984)

Hồi ký:

Hồi ký (1985).

Dịch, giới thiệu:

Thế giới hiện đại (dịch chung, 1946)

Lịch sử triết học phương Tây (tập I, 1949, tập II, 1957)

Lôi Vũ (của Tào Ngu, 1945, 1958)

Ả Sim (1957)

Nhật xuất (của Tào Ngu, 1958)…

 4. GIẢI THƯỞNG

– Giải A giải thưởng của Hội Nhà văn Việt Nam năm 1986 (tác phẩm cuốn Hồi ký).

– Giải thưởng Hồ Chí Minh về về các công trình nghiên cứu văn học Việt Nam và văn học thế giới. đợt I năm 1996.