Tú Mỡ là nhà thơ trào phúng nổi tiếng của văn học hiện đại Việt Nam. Nhắc đến nhà thơ Tú Mỡ, độc giả không thể không nhớ đến tập thơ “Giòng nước ngược”.
“Giòng nước ngược” vốn là tên một chuyên mục trên Tuần báo Phong hóa, tờ báo chuyên văn chương và trào phúng của Tự lực văn đoàn, do nhà thơ Tú Mỡ phụ trách với rất nhiều bài thơ trào phúng.
Về sau các bài thơ này được nhóm Tự lực văn đoàn biên tập lại và xuất bản thành các tập thơ cùng tên (tập I: 1934, tập II: 1941, tập III: 1945).
Đây là một tập thơ có giá trị, là một trong những tác phẩm tiêu biểu của văn học Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám. Tập thơ bao gồm nhiều tiểu phẩm châm biếm bằng văn vần, mang tính chất thời sự, thể hiện thái độ phê phán của nhà thơ đối với chế độ thực dân nửa phong kiến khi đó. Ngòi bút của ông sắc sảo, tạo tiếng cười sảng khoái, táo bạo…được độc giả rất hoan nghênh. Và chính nhờ “Giòng nước ngược” mà ông nổi tiếng.
Từ năm 1947, ông chuyên làm thơ trào phúng phục vụ cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp một cách sâu cay. Từ năm 1954, ngòi bút trào phúng của Tú Mỡ lại tiếp tục nhằm vào một đối tượng mới, là Mỹ và chính quyền thân Mỹ ở miền Nam Việt Nam.
Những năm cuối đời, ông làm nhiều thơ vui về trẻ nhỏ, về tình cảm gia đình. Ông mất năm 1976 tại Hà Nội.
Hiện nay, gian trưng bày về nhà thơ Tú Mỡ được đặt trang trọng tại tầng 3 tòa nhà trưng bày Bảo tàng Văn học Việt Nam.
Nguyễn Hằng