Cuốn “Le proces de la colonisation Francaise” (Bản án chế độ thực dân Pháp) của Nguyễn Ái Quốc, do Việt Nam quốc gia ấn thư cục lần đầu tiên phát hành tại Việt Nam năm 1946 là một trong những hiện vật quý về Chủ tịch Hồ Chí Minh hiện đang được lưu giữ và trưng bày tại Bảo tàng Văn học Việt Nam.
Đây là tác phẩm dựa trên cơ sở một số bài viết của Người được viết bằng tiếng Pháp trong khoảng thời gian từ năm 1921 đến năm 1924 và được xuất bản lần đầu tiên tại “Thư quán lao động” (Libraire du travail) ở Pari vào năm 1925.
“Bản án chế độ thực dân Pháp” gồm 12 chương, trong đó có một số bài đã đăng trên báo “Le Paria” (Người cùng khổ). Nội dung của tác phẩm không chỉ tố cáo tội ác của chủ nghĩa đế quốc Pháp đối với dân tộc Việt Nam cũng như với các thuộc địa khác trên các mặt chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội mà điều quan trọng là đã nêu lên những luận điểm cơ bản về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa. Cuối tác phẩm, Nguyễn Ái Quốc còn giới thiệu về Trường Đại học phương Đông và thư gửi thanh niên Việt Nam.
Tác phẩm đã gây được tiếng vang lớn ngay từ khi ra đời, thức tỉnh lương tri của những con người yêu tự do, bình đẳng, bác ái, hướng các dân tộc bị áp bức đi theo con đường Cách mạng Tháng Mười Nga và Chủ nghĩa Mác-Lênin, thắp lên ngọn lửa đấu tranh cho độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội của dân tộc Việt Nam.
Để giới thiệu, quảng bá và lan tỏa giá trị của Di sản Văn học mà Chủ tịch Hồ Chí Minh nói chung và cuốn “Le proces de la colonisation Francaise” (Bản án chế độ thực dân Pháp) nói riêng, Bảo tàng Văn học Việt Nam đã xây dựng phần trưng bày giới thiệu về Người trang trọng và hấp dẫn. Trân trọng kính mời bạn đọc tới thăm Bảo tàng Văn học Việt Nam để được chiêm ngưỡng những Di sản vô giá mà Người đã để lại cho toàn thể dân tộc Việt Nam./.
Chu Thị Hòa