1. TIỂU SỬ
Nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm sinh ngày 15 tháng 4 năm 1943. Quê làng An Cựu, xã Thuỷ An, Thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên – Huế. Đảng viên Đảng Công sản Việt Nam. Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam năm 1975.
2. QUÁ TRÌNH CÔNG TÁC
Lúc nhỏ ông học ở quê, năm 1955, ông ra miền Bắc học tại trường học sinh miền Nam. Ông tốt nghiệp Đại học Sư phạm Hà Nội năm 1964. Sau đó, ông vào miền Nam hoạt động trong phong trào học sinh, sinh viên Huế; tham gia quân đội, xây dựng cơ sở của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam, viết báo, làm thơ…
Sau 1975, ông tham gia công tác Đoàn Thanh niên Cộng sản; Chủ tịch Hội Văn nghệ Bình Trị Thiên, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Thừa Thiên – Huế. Ủy viên Ban Thư ký Ban Chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam khoá III. Năm 1993 ông ra Hà Nội, làm Thứ trưởng Bộ Văn hoá – Thông tin. Năm 1995, ông được bầu làm Tổng Thư ký Hội Nhà văn Việt Nam khóa V. Năm 1996, tại Đại hội Đại biểu toàn quốc Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ VIII, ông được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương. Ông là Đại biểu Quốc hội nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam khoá X và từ tháng 11 năm 1996 là Bộ trưởng Bộ Văn hóa – Thông tin. Năm 2001, tại Đại hội Đại biểu toàn quốc Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ IX, ông trở thành Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tư tưởng Văn hóa Trung ương (2001 – 2006) Chủ tịch Hội đồng lý luận phê bình văn học nghệ thuật Trung ương. Hiện nay, ông đã nghỉ hưu và sống tại Thành phố Huế.
3. TÁC PHẨM
Thơ:
Báo động
Bếp lửa rừng
Bước chân – Ngọn đèn
Cái nền căm hờn
Cát trắng Phú Vang
Chiều Hương Giang
Con chim thời gian
Con gà đất, cây kèn và khẩu súng
Đất và khát vọng
Trường ca
Đất nước
Giặc Mỹ
Gửi anh Tường
Hình dung về Chê Ghêvara
Hồi kết cuộc
Khoảng trời yêu dấu
Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ
Lau
Lời chào
Màu xanh lên đường
Mùa Xuân ở A Đời
Ngày vui
Nghĩ về một nhãn hiệu
Người con gái chằm nón bài thơ
Nơi Bác từng qua
Nỗi nhớ
Tháng chạp ở Hồng Trường
Thưa mẹ con đi
Tiễn bạn cuối mùa đông
Tình Ca
Tôi lại đi đường này
Trên núi sông
Từ những gì các anh trao?
Tuổi trẻ không yên
Vỗ Hờn
Xanh xanh bóng núi
Xuống đường
Mẹ và Quả
Đã xuất bản
Cửa thép (ký, 1972)
Đất ngoại ô (tập thơ, 1973)
Mặt đường khát vọng (trường ca, 1974)
Ngôi nhà có ngọn lửa ấm (tập thơ, 1986)
Thơ Nguyễn Khoa Điềm (1990)
Cõi lặng (tập thơ, 2007)
4. GIẢI THƯỞNG
Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam cho tập thơ “Ngôi nhà có ngọn lửa ấm”
Giải thưởng Văn học & Nghệ thuật của Tỉnh uỷ, Ủy ban Nhân dân tỉnh Thừa Thiên – Huế năm 2000 cho các sáng tác về Huế.
Giải thưởng Văn học Nghệ thuật Cố đô (giải B) với tập thơ “Cõi lặng” – năm 2010.
Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật năm 2001 cho các tác phẩm: “Đất ngoại ô”, “Mặt đường khát vọng”, “Ngôi nhà có ngọn lửa ấm”.