Chữ “Phúc” với Giáo sư Phong Lê

Vào ngày đầu tháng 1 năm 2025, cán bộ Bảo tàng Văn học Việt Nam đã đến thăm Giáo sư Phong Lê – một trong những nhà nghiên cứu văn học nổi tiếng. Ông đã dành cả đời mình để nghiên cứu về văn học hiện đại Việt Nam đặc biệt là chân dung những nhà văn, nhà thơ lớn.
                                                         Chân dung nhà văn, Giáo sư Phong Lê
Giáo sư Phong Lê cởi mở, gần gũi và nhiệt tình đón tiếp những cán bộ trẻ của bảo tàng. Lên căn phòng cũng là nơi ông làm việc, chúng tôi bị thu hút bởi căn phòng tuy không lớn nhưng đầy ắp những cuốn sách được sắp xếp ngay ngắn cùng những kỷ niệm chương, bằng khen, ảnh và đặc biệt có rất nhiều chữ Phúc được viết bằng chữ Hán. Điều khiến chúng tôi chú ý hơn nữa đó là chữ Phúc được đặt ở rất nhiều nơi: trên bàn làm việc, giá sách, bức tường lớn…với nhiều kích cỡ và kiểu dáng khác nhau. Chúng tôi tò mò và hỏi giáo sư về ý nghĩa của việc đặt chữ này và ông đã chia sẻ với giọng đầy cảm xúc: “Trong ba chữ “Phúc – Lộc – Thọ” tôi chọn chữ “Phúc” vì với tôi nó có nghĩa: sống nhân hậu, sống phúc đức, sống tốt với người, người với người là bạn. “Phúc – Lộc – Thọ” thì tôi đã đến tuổi này thọ rồi nên cũng không cần đến nữa. “Lộc” thì không phải thứ tôi quan tâm mà chỉ quan tâm chữ “Phúc”. Xung quanh phòng chỗ nào tôi cũng để chữ Phúc. Bàn làm việc, trên tường, giá sách tôi đều treo hay đặt chữ Phúc. Phúc là để cho con cho cháu. Ý tưởng và suy nghĩ của tôi là như vậy.”
Chữ “Phúc” một kỷ vật của Giáo sư Phong Lê tặng cho BTVHVN lưu giữ
Cũng trong buổi gặp gỡ, trò chuyện hôm ấy Giáo sư Phong Lê đã chia sẻ về quan điểm sáng tác và sự nghiệp sáng tác của ông với nhóm cán bộ bảo tàng. Và cũng như hiểu được ý nghĩa công việc, nhiệm vụ của bảo tàng là gìn giữ, phát triển những di sản văn hóa, văn học nước nhà vì vậy trước khi ra về Giáo sư Phong Lê đã tặng bảo tàng những kỷ vật quan trọng đã gắn bó với ông như: kỷ niệm chương “Giải thưởng sáng tác quảng bá sản phẩm Văn học nghệ thuật, báo chí về chủ đề học tập và làm theo phong cách tư tưởng Hồ Chí Minh” do Ban Tuyên giáo tặng; đồ lưu niệm kỷ niệm 250 năm ngày sinh đại thi hào Nguyễn Du; chữ Phúc cùng một số bản thảo và tác phẩm ông đã xuất bản.
                                                         Những kỷ niệm chương của Giáo sư Phong Lê tặng cho BTVHVN lưu giữ

 

                         Bản thảo của Giáo sư Phong Lê tặng cho BTVHVN lưu giữ

 

                                                                                    Một số tác phẩm của Giáo sư Phong Lê tặng BTVHVN
Giáo sư Phong Lê, tên thật là Lê Phong Sừ, sinh ngày 10 tháng 11 năm 1938 ở Sơn Trà, huyện Hương Sơn, Hà Tĩnh, là một nhà nghiên cứu, phê bình văn học Việt Nam hiện đại, nguyên Viện trưởng Viện Văn học thuộc Trung tâm Khoa học Xã hội và Nhân văn Quốc gia (nay là Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam); hội viên Hội nhà văn Việt Nam. Ông được phong học hàm Phó giáo sư năm 1984 và Giáo sư năm 1991.
                 Cán bộ BTVHVN chụp ảnh lưu niệm cùng Giáo sư Phong Lê tại phòng làm việc của ông
Giáo sư Phong Lê đã viết riêng và chủ biên khoảng 40 công trình lý luận và nghiên cứu về văn học Việt Nam thế kỷ 20, trong đó đáng chú ý là những công trình: Mấy vấn đề văn xuôi Việt Nam 1945-1970 (1972); Văn và người (1976); Văn xuôi Việt Nam trên con đường hiện thực xã hội chủ nghĩa (1980); Văn học Việt Nam hiện đại – Lịch sử và lý luận (1980 – 1987, 7 tập); Chủ tịch Hồ Chí Minh và văn học Việt Nam hiện đại (1986); Văn học và công cuộc đổi mới (1994); Nam Cao – Phác thảo sự nghiệp và chân dung (1997); Văn học trên hành trình của thế kỷ XX (1997); Một số gương mặt văn chương học thuật Việt Nam hiện đại (2001); Văn học Việt Nam hiện đại – những chân dung tiêu biểu (2001)…
Bảo tàng Văn học Việt Nam trân trọng cảm ơn những chia sẻ của Giáo sư Phong Lê cũng như sự tin tưởng trao tặng những hiện vật quý của ông tới bảo tàng. BTVHVN kính chúc ông thật nhiều sức khỏe và có thêm những tác phẩm nghiên cứu giá trị trong thời gian tới.
BTVHVN