Là một trong những cây bút xuất sắc của nền văn xuôi hiện đại Việt Nam, Tô Hoài đã trở thành một cây bút được nhiều thế hệ bạn đọc trong và ngoài nước ngưỡng mộ, yêu thích.
Nhà văn Tô Hoài bắt đầu con đường văn chương bằng những bài thơ có tính chất lãng mạn nhưng rồi ông nhanh chóng chuyển sang sáng tác văn xuôi hiện thực và được chú ý ngay từ những tác phẩm đầu tiên. Sau hơn sáu mươi năm lao động nghệ thuật, nhà văn Tô Hoài đã có hơn một trăm tác phẩm thuộc nhiều thể loại khác nhau: truyện dài, truyện dài kỳ, hồi ký, kịch bản phim, tiểu luận và kinh nghiệm sáng tác. Ông đã được Nhà nước trao tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học – Nghệ thuật năm1996.
“𝐷𝑒̂́ 𝑚𝑒̀𝑛 𝑝ℎ𝑖𝑒̂𝑢 𝑙𝑢̛𝑢 𝑘𝑦́” là tác phẩm xuất sắc nhất của nhà văn Tô Hoài dành cho thiếu nhi. Năm 1941, Nhà xuất bản TânDân phát hành “𝑇𝑢𝑦𝑒̂̉𝑛 𝑡𝑎̣̂𝑝 20 𝑡𝑟𝑢𝑦𝑒̣̂𝑛 𝑛𝑔𝑎̆́𝑛” trong đó có truyện “𝐶𝑜𝑛 𝑑𝑒̂́ 𝑚𝑒̀𝑛”. Ngay khi ra mắt độc giả “𝐷𝑒̂́ 𝑚𝑒̀𝑛” lập tức đã tạo được sức hút kỳ lạ không chỉ đối với trẻ thơ mà kể cả người lớn. Với những chuyến chu du của mình “𝐷𝑒̂́ 𝑚𝑒̀𝑛” đã đi vào giấc mơ của biết bao thế hệ thiếu nhi Việt Nam.
Năm 2021, tròn tám mươi năm kể từ khi ra đời đến nay,“𝐷𝑒̂́ 𝑚𝑒̀𝑛 𝑝ℎ𝑖𝑒̂𝑢 𝑙𝑢̛𝑢 𝑘𝑦́” đã trở thành cuốn sách được thiếu nhi tìm đọc nhiều nhất ở Việt Nam. Với hàng trăm lần tái bản và dịch ra hơn bốn mươi ngôn ngữ, “𝐷𝑒̂́ 𝑚𝑒̀𝑛” đã vượt biên giới quốc gia đến làm bạn với thiếu nhi trên khắp thế giới. Đây là một vinh dự không chỉ riêng cho nhà văn Tô Hoài mà còn là niềm tự hào cho văn học Việt Nam.
Hiện nay ở Bảo tàng Văn học Việt Nam đã có phần trưng bày về nhà văn Tô Hoài với hình ảnh trọng tâm là “𝐷𝑒̂́ 𝑚𝑒̀𝑛” được sáng tạo theo gần đúng nguyên mẫu trong truyện là: Một chàng dế trẻ có “đ𝑜̂𝑖 𝑐𝑎̀𝑛𝑔 𝑚𝑎̂̃𝑚 𝑏𝑜́𝑛𝑔, đ𝑜̂𝑖 𝑐𝑎́𝑛ℎ 𝑑𝑎̀𝑖 𝑝ℎ𝑢̉ 𝑘𝑖́𝑛 𝑥𝑢𝑜̂́𝑛𝑔 𝑡𝑎̣̂𝑛 𝑐ℎ𝑎̂́𝑚 đ𝑢𝑜̂𝑖, 𝑡ℎ𝑎̂𝑛 ℎ𝑖̀𝑛ℎ 𝑟𝑢𝑛𝑔 𝑟𝑖𝑛ℎ 𝑚𝑜̣̂𝑡 𝑚𝑎̀𝑢 𝑛𝑎̂𝑢 ℎ𝑜́𝑛𝑔 𝑚𝑜̛̃ 𝑢̛𝑎 𝑛ℎ𝑖̀𝑛, 𝑠𝑜̛̣𝑖 𝑟𝑎̂𝑢 𝑑𝑎̀𝑖 𝑚𝑜̣̂𝑡 𝑣𝑒̉ 𝑟𝑎̂́𝑡 đ𝑜̂̃𝑖 ℎ𝑢̀𝑛𝑔 𝑑𝑢̃𝑛𝑔”.
Ngoài ra, ở đây còn có tác phẩm “𝐷𝑒̂́ 𝑚𝑒̀𝑛 𝑝ℎ𝑖𝑒̂𝑢 𝑙𝑢̛𝑢 𝑘𝑦́” qua các lần tái bản và các ấn phẩm được dịch ra các ngôn ngữ khác nhau trên khắp thế giới. Hi vọng, nhà văn Tô Hoài và “𝐷𝑒̂́ 𝑚𝑒̀𝑛” oai hùng sẽ tạo nên sự hấp dẫn, cuốn hút đối với công chúng khi đến thăm Bảo tàng Văn học Việt Nam.
Chu Hòa